तुमचा सिबिल स्कोर (CIBIL Score) फक्त ५ दिवसांमध्ये ८००+ पर्यंत वाढवण्याची कोणतीही जादुई किंवा सोपी “ट्रिक” (Easy “Trick”) नसते, कारण सिबिल स्कोर हा तुमच्या दीर्घकालीन (Long-term) आर्थिक शिस्तीवर आधारित असतो. सिबिल (CIBIL) किंवा इतर कोणत्याही क्रेडिट ब्युरोद्वारे क्रेडिट स्कोअरची गणना करण्यासाठी अनेक महिने किंवा वर्षे लागतात आणि हा स्कोर ५ दिवसांत अचानक मोठ्या प्रमाणात (उदा. थेट ८००+) वाढू शकत नाही.
सिबिल स्कोर फ्री मध्ये पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
तरीही, तुमचा क्रेडिट स्कोर शक्य तितक्या लवकर आणि प्रभावीपणे सुधारण्यासाठी तुम्ही ५ दिवसांमध्ये कोणती आवश्यक पाऊले उचलू शकता आणि ८००+ स्कोरसाठी तुम्हाला काय दीर्घकाळ करावे लागेल, याची संपूर्ण माहिती खाली दिली आहे:
सिबिल स्कोर फ्री मध्ये पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
सिबिल स्कोर ८००+ करण्यासाठी ५ दिवसांमध्ये करायची महत्त्वाची कामे (Immediate Actions)
सिबिल स्कोर लगेच वाढत नसला तरी, येत्या ५ दिवसांत तुम्ही खालील तातडीच्या उपाययोजना करून पुढील काही महिन्यांत तुमचा स्कोर वाढवण्याची पायाभरणी करू शकता:
सिबिल स्कोर फ्री मध्ये पाहण्यासाठी येथे क्लिक करा
१. सिबिल रिपोर्टची तपासणी आणि दुरुस्ती (CIBIL Report Check and Correction)
पहिल्या २-३ दिवसांत, तुमचा सिबिल स्कोर का कमी आहे हे शोधणे महत्त्वाचे आहे.
- रिपोर्ट मिळवा: अधिकृत CIBIL वेबसाइट किंवा इतर मंजूर क्रेडिट ब्युरोमधून तुमचा नियमित आणि अद्ययावत (Latest) क्रेडिट रिपोर्ट मिळवा. अनेक बँका किंवा फिनटेक कंपन्या आता मोफत सिबिल स्कोर तपासण्याची सुविधा देतात.
- त्रुटी (Errors) शोधा: रिपोर्ट काळजीपूर्वक तपासा.
- चुकीच्या नोंदी (Wrong Entries): कर्जाचे खाते तुमचे नसतानाही तुमच्या नावावर दाखवले आहे का?
- चुकीची थकबाकी (Incorrect Outstanding Amount): तुम्ही कर्ज पूर्ण भरले आहे, पण रिपोर्टमध्ये थकबाकी दाखवत आहे का?
- ओळख चोरी (Identity Theft): तुमच्या माहितीचा गैरवापर करून घेतलेले कर्ज दाखवत आहे का?
- तक्रार नोंदवा (Raise a Dispute): जर तुम्हाला कोणतीही त्रुटी आढळल्यास, CIBIL च्या वेबसाइटवर त्वरित ऑनलाइन तक्रार (Online Dispute) नोंदवा. CIBIL ला या त्रुटी दूर करण्यासाठी साधारणपणे ३० दिवसांपर्यंत वेळ लागतो, परंतु तुमचे काम ५ दिवसांत सुरू होईल. (सर्वात सोपी आणि प्रभावी तात्काळ ‘ट्रिक’ हीच आहे, कारण यामुळे चुकीच्या माहितीमुळे कमी झालेला स्कोर त्वरित सुधारतो.)
२. क्रेडिट युटिलायझेशन रेशो (Credit Utilisation Ratio – CUR) कमी करा
CUR म्हणजे तुमच्या क्रेडिट कार्डाची एकूण मर्यादा आणि तुम्ही वापरलेली रक्कम यांचे प्रमाण. ५ दिवसांमध्ये तुम्ही तुमचा CUR कमी करू शकता.
- मोठ्या थकबाकीचा भरणा: तुमच्या क्रेडिट कार्डावर जर तुम्ही मर्यादेच्या (Limit) ३०% पेक्षा जास्त रक्कम वापरली असेल, तर ती रक्कम त्वरित भरा (Partial or Full Payment).
- उदा: तुमच्या क्रेडिट कार्डाची मर्यादा १ लाख रुपये आहे आणि तुम्ही ८०,००० रुपये वापरले आहेत (८०% CUR). त्वरित ६०,००० रुपये भरा, ज्यामुळे तुमचा वापर २०,००० रुपये होईल आणि CUR २०% होईल.
- त्वरित भरणा करणे (Immediate Payment): क्रेडिट कार्डाचे बिल भरण्याची अंतिम तारीख नसतानाही पैसे भरा. यामुळे बँका क्रेडिट ब्युरोला माहिती पाठवण्यापूर्वीच तुमचा वापर (Utilisation) कमी होईल, ज्याचा फायदा पुढील महिन्याच्या स्कोर अपडेटमध्ये दिसून येईल.
३. लहान थकबाकी त्वरित भरा (Settle Small Outstanding Dues)
- माफक रकमेची थकबाकी: जर तुमच्या कोणत्याही जुन्या कर्जाची किंवा क्रेडिट कार्डाची माफक (Small) रक्कम थकलेली असेल, तर ती ताबडतोब भरा.
- विलंब शुल्क (Late Payment Fees): तुमच्या खात्यात ‘विलंब शुल्क’ किंवा ‘दंड’ (Penalty) म्हणून काही छोटी रक्कम थकीत असू शकते. ती लगेच भरून ते खाते ‘निरंक’ (Zero Outstanding) असल्याची खात्री करा.
- ५ दिवसांत पुरावा: भरणा केल्यानंतर, तुम्ही त्वरित भरणा केल्याचा पुरावा (Payment Receipt) तयार ठेवा.
सिबिल स्कोर ८००+ करण्यासाठी दीर्घकालीन उपाययोजना (Long-term Strategy)
सिबिल स्कोर ८००+ पर्यंत पोहोचवणे हे केवळ ५ दिवसांचे काम नाही. यासाठी खालील गोष्टींचे नियमित पालन करणे आवश्यक आहे:
१. वेळेवर EMI आणि बिल भरणे (Timely Payments)
- सर्वात महत्त्वाचा घटक: तुमच्या सिबिल स्कोरच्या सुमारे ३० ते ३५% भाग हा वेळेवर बिल भरण्यावर अवलंबून असतो.
- अचूकता (Consistency): सर्व कर्जाचे हप्ते (EMI) आणि क्रेडिट कार्डचे बिल त्यांच्या अंतिम तारखेच्या आधी (Before Due Date) भरा.
- स्वयंचलित भरणा (Auto-Pay): शक्य असल्यास, बँकेच्या खात्यातून स्वयंचलित (Automatic) बिल भरणा सुरू करा, जेणेकरून बिल भरण्यास विलंब होणार नाही.
२. क्रेडिट युटिलायझेशन रेशो (CUR) राखणे
- उत्तम मर्यादा (Ideal Limit): तुमचा क्रेडिट युटिलायझेशन रेशो ३०% च्या आत (Under 30%) ठेवण्याचा प्रयत्न करा. आदर्शपणे तो १०% ते २०% च्या दरम्यान ठेवावा.
- जास्त वापर टाळा: क्रेडिट कार्डाची मर्यादा जास्त असली तरी, ती पूर्ण वापरणे टाळा.
३. क्रेडिट मिक्स आणि प्रकार (Credit Mix and Type)
- मिक्स (Mix) महत्त्वाचा: तुमच्या क्रेडिट प्रोफाइलमध्ये सुरक्षित कर्ज (Secured Loan) जसे की गृहकर्ज, वाहन कर्ज, आणि असुरक्षित कर्ज (Unsecured Loan) जसे की क्रेडिट कार्ड, वैयक्तिक कर्ज यांचा चांगला ‘मिक्स’ असावा.
- फक्त क्रेडिट कार्ड नाही: केवळ क्रेडिट कार्ड वापरण्याऐवजी, एक सुरक्षित कर्ज घेणे आणि ते वेळेवर फेडणे, तुमच्या स्कोरसाठी अधिक फायदेशीर ठरते.
४. जुने क्रेडिट अकाउंट सुरू ठेवा (Maintain Old Accounts)
- क्रेडिटचा इतिहास: तुमचा क्रेडिट इतिहास (Credit History) जितका जुना असतो, तितका तुमचा स्कोर चांगला असतो.
- खाते बंद न करणे: क्रेडिट कार्डाची गरज नसली तरी, ते वापरणे (आणि वेळेवर बिल भरणे) सुरू ठेवा. जुनी क्रेडिट खाती बंद करणे टाळा, कारण यामुळे तुमचा सरासरी क्रेडिट इतिहास कमी होतो.
५. वारंवार कर्ज अर्ज करणे टाळा (Avoid Frequent Loan Applications)
- हार्ड इन्क्वायरी (Hard Inquiry): प्रत्येक वेळी तुम्ही नवीन कर्जासाठी अर्ज करता, तेव्हा बँक तुमचा स्कोर तपासते, याला ‘हार्ड इन्क्वायरी’ म्हणतात.
- स्कोअरवर परिणाम: कमी कालावधीत अनेक ‘हार्ड इन्क्वायरी’ झाल्यास, तुमचा स्कोर तात्पुरता खाली येतो. त्यामुळे आवश्यक असल्याशिवाय कर्ज किंवा क्रेडिट कार्डसाठी अर्ज करू नका.
सिबिल स्कोरवर परिणाम करणारे घटक
सिबिल स्कोरची गणना खालील प्रमुख घटकांवर आधारित असते:
| घटक (Factor) | स्कोरवर परिणाम (Weightage) | सुधारण्यासाठी आवश्यक कृती |
| देयकांचा इतिहास (Payment History) | ३०%-३५% | सर्व EMI आणि बिले वेळेवर भरा. (सर्वात महत्त्वाचा) |
| क्रेडिट युटिलायझेशन रेशो (CUR) | २५%-३०% | क्रेडिट कार्डची मर्यादा ३०% च्या आत ठेवा. |
| कर्जाचे स्वरूप/मिक्स (Credit Mix) | १५%-२०% | सुरक्षित आणि असुरक्षित कर्जाचा योग्य समन्वय ठेवा. |
| कर्जाची लांबी/इतिहास (Credit History Duration) | १०%-१५% | जुनी क्रेडिट खाती (Old Accounts) चालू ठेवा. |
| नवीन कर्जासाठी विचारणा (New Credit Inquiry) | १०% | वारंवार कर्जासाठी अर्ज करणे टाळा. |
निष्कर्ष (Summary)
सिबिल स्कोर ५ दिवसांमध्ये ८००+ करणे ही केवळ एक भ्रामक कल्पना आहे. सिबिल स्कोर हा तुमच्या आर्थिक जबाबदारीचा आरसा आहे. ५ दिवसांत तुम्ही सिबिल रिपोर्टमधील त्रुटी दूर करणे (Dispute Resolution) आणि जास्त असलेला CUR त्वरित कमी करणे ही दोन महत्त्वाची कामे करू शकता, ज्यामुळे तुमचा पुढील महिन्याचा स्कोर अपडेट प्रभावीपणे सुधारण्यास मदत होईल. ८००+ चा उत्कृष्ट स्कोर मिळवण्यासाठी तुम्हाला वेळेवर बिल भरणे, क्रेडिटचा योग्य वापर करणे आणि चांगला क्रेडिट इतिहास राखणे हे दीर्घकाळ सातत्याने करावे लागेल.