घरकुल योजना (Pradhan Mantri Awas Yojana – PMAY) ही केंद्र सरकारची एक महत्त्वाची योजना आहे. ग्रामीण आणि शहरी भागातील बेघर कुटुंबांना तसेच कच्च्या किंवा मोडकळीस आलेल्या घरात राहणाऱ्या कुटुंबांना पक्की घरे देण्यासाठी ही योजना सुरू करण्यात आली आहे.
सर्व गावांची नवीन घरकुल यादी जाहीर;
२०२५ या वर्षासाठी, या योजनेच्या लाभार्थी यादीतील आपले नाव कसे तपासायचे आणि योजनेबद्दल काही प्रमुख माहिती खालीलप्रमाणे आहे:
घरकुल योजना (PMAY-G) ग्रामीण लाभार्थी यादी कशी तपासावी?
प्रधानमंत्री आवास योजना-ग्रामीण (PMAY-G) ची लाभार्थी यादी तपासण्यासाठी खालील सोपी पद्धत वापरली जाते. ही यादी तपासण्यासाठी तुम्हाला अधिकृत सरकारी संकेतस्थळाचा (Official Website) वापर करावा लागतो.
१. सर्वात आधी, प्रधानमंत्री आवास योजना-ग्रामीण (PMAY-G) च्या अधिकृत संकेतस्थळावर (rhreporting.nic.in) जा. २. होमपेजवरील मेन्यूमध्ये ‘Awassoft’ या पर्यायावर क्लिक करा. ३. ड्रॉपडाउन मेन्यूमधून ‘Report’ या पर्यायावर क्लिक करा. ४. आता एक नवीन पृष्ठ (Page) उघडेल. या पृष्ठावर, ‘Social Audit Reports (H)’ या विभागात जा. ५. येथे ‘Beneficiary details for verification’ (लाभार्थी तपशील पडताळणीसाठी) या पर्यायावर क्लिक करा. ६. आता MIS Report चा एक फॉर्म दिसेल. या फॉर्ममध्ये खालील तपशील भरा: * राज्य (State): ‘महाराष्ट्र’ निवडा. * जिल्हा (District) * तालुका (Block) * गाव/ग्रामपंचायत (Village) * आर्थिक वर्ष (Financial Year): ‘2024-2025’ किंवा संबंधित वर्ष निवडा (टीप: ‘2025’ यादी ही साधारणपणे आर्थिक वर्ष 2024-2025 किंवा 2025-2026 अंतर्गत येते). * योजनेचा प्रकार (Scheme Type): Pradhan Mantri Awaas Yojana (पंतप्रधान आवास योजना) निवडा. ७. दिलेला कॅप्चा कोड (Captcha Code) भरा. ८. ‘Submit’ बटणावर क्लिक करा.
यानंतर, तुमच्या निवडलेल्या गावातील घरकुल योजनेच्या लाभार्थ्यांची संपूर्ण यादी (Beneficiary List) तुमच्यासमोर दिसेल. या यादीमध्ये लाभार्थ्याचे नाव, मंजुरीची स्थिती (Sanction Status), घराचा टप्पा (Stage of Construction) इत्यादी माहिती उपलब्ध असते.
घरकुल योजनेबद्दल (PMAY-G) प्रमुख माहिती
१. योजनेचे उद्दिष्ट:
- ग्रामीण भागातील बेघर किंवा कच्च्या/जीर्ण घरात राहणाऱ्या कुटुंबांना २५ चौरस मीटर (Square Meter) क्षेत्रफळाचे पक्के घर बांधण्यासाठी आर्थिक मदत पुरवणे.
- घरामध्ये स्वच्छ स्वयंपाक करण्यासाठी एक समर्पित क्षेत्र (Dedicated cooking area) असणे बंधनकारक आहे.
२. आर्थिक मदत (Financial Assistance):
- सपाट (Plain) भागांसाठी: प्रति युनिट ₹ १,२०,००० (एक लाख वीस हजार रुपये).
- डोंगराळ/दुर्गम (Hilly/Difficult) भागांसाठी: प्रति युनिट ₹ १,३०,००० (एक लाख तीस हजार रुपये).
३. लाभार्थी निवड प्रक्रिया:
- लाभार्थ्यांची निवड प्रामुख्याने सामाजिक, आर्थिक आणि जात जनगणना (Socio-Economic and Caste Census – SECC) २०११ मधील आकडेवारी आणि आवासप्लस (Awasplus) सर्वे (२०१८-१९) च्या माहितीनुसार तयार केलेल्या स्थायी प्रतीक्षा यादीतून (Permanent Waiting List – PWL) ग्रामसभेच्या (Gram Sabha) पडताळणीनंतर केली जाते.
४. इतर लाभ (Convergence Benefits):
- मनरेगा (MGNREGA): लाभार्थ्याला कुशल मजुरीव्यतिरिक्त, ९५ दिवसांच्या अकुशल मजुरीसाठी (Unskilled Labour) आर्थिक मदत मिळते.
- स्वच्छ भारत मिशन (SBM): शौचालयाच्या बांधकामासाठी ₹ १२,००० पर्यंतची आर्थिक मदत दिली जाते.
- उज्वला योजना: लाभार्थ्यांना एलपीजी गॅस कनेक्शनचा लाभही मिळू शकतो.
टीप: घरकुल योजना ही एक सतत चालणारी प्रक्रिया आहे. त्यामुळे ‘२०२५’ ची यादी ही वेगवेगळ्या टप्प्यांमध्ये (उदा. प्रारंभिक यादी, अंतिम यादी, नवीन मंजूर यादी) वेळोवेळी प्रकाशित केली जाते.