लाडक्या बहिणींना दिलासा; e-KYC ई-केवायसी झाली सुरळीत! ladaki bahin kyc

मागील प्रतिसादात तुम्हाला ‘मुख्यमंत्री-माझी लाडकी बहीण’ (Ladki Bahin Yojana) योजनेच्या e-KYC (इलेक्ट्रॉनिक नो युवर कस्टमर) प्रक्रियेची मूलभूत आणि आवश्यक माहिती दिली आहे. आता, तुमच्या मागणीनुसार, ही संपूर्ण e-KYC प्रक्रिया, तिचे महत्त्व, आणि लागणाऱ्या कागदपत्रांची ‘A to Z’ माहिती सुमारे २००० शब्दांच्या मर्यादेत अधिक तपशीलवार खालीलप्रमाणे सादर करत आहे.

लाडक्या बहिणींनो eKYC या नवीन वेबसाईट सुरू

2 मिनिटात इथे करा

मुख्यमंत्री-माझी लाडकी बहीण योजना e-KYC: संपूर्ण A to Z माहिती

प्रस्तावना (Introduction)

महाराष्ट्र शासनाने सुरू केलेल्या ‘मुख्यमंत्री-माझी लाडकी बहीण’ या महत्त्वाकांक्षी योजनेअंतर्गत राज्यातील पात्र महिलांना दरमहा ₹1,500/- चा आर्थिक लाभ थेट त्यांच्या बँक खात्यात (Direct Benefit Transfer – DBT) जमा केला जातो. या योजनेत अधिक पारदर्शकता (Transparency) आणि पात्रता (Eligibility) निश्चित करण्यासाठी, तसेच लाभार्थ्यांची अचूक पडताळणी करण्यासाठी, शासनाने सर्व नोंदणीकृत आणि संभाव्य लाभार्थ्यांसाठी e-KYC (इलेक्ट्रॉनिक नो युवर कस्टमर) प्रक्रिया अनिवार्य केली आहे.

ही e-KYC प्रक्रिया ‘महिला व बाल विकास विभाग’ (Women and Child Development Department) मार्फत अधिकृत वेबसाइटवर उपलब्ध करून दिली आहे. लाभार्थी महिला ही प्रक्रिया आपल्या मोबाईलवरून केवळ काही मिनिटांत पूर्ण करू शकतात.

भाग 1: e-KYC म्हणजे काय आणि त्याचे महत्त्व

लाडक्या बहिणींनो eKYC या नवीन वेबसाईट सुरू

2 मिनिटात इथे करा

1. e-KYC (इलेक्ट्रॉनिक नो युवर कस्टमर) म्हणजे काय?

e-KYC ही एक इलेक्ट्रॉनिक पडताळणी प्रक्रिया आहे, ज्यामध्ये आधार कार्डासारख्या डिजिटल ओळखपत्रांचा वापर करून व्यक्तीची ओळख आणि पत्ता सत्यापित केला जातो. लाडकी बहीण योजनेच्या संदर्भात, e-KYC म्हणजे लाभार्थी महिलेच्या आधार क्रमांकाचे आधार प्रमाणीकरण (Aadhaar Authentication) करणे.

2. e-KYC करण्याचे मुख्य उद्दिष्ट्ये आणि महत्त्व:

• डेटाची अचूकता: अर्ज करताना भरलेल्या माहितीची (उदा. नाव, जन्मतारीख, पत्ता) आधार डेटाबेसशी तुलना करून ती बरोबर असल्याची खात्री करणे.
• पात्रता पडताळणी: योजनेसाठी अपात्र असलेल्या किंवा खोट्या माहितीवर आधारित लाभ घेणाऱ्या व्यक्तींना वगळणे.
• योजनेत पारदर्शकता: केवळ गरजू आणि पात्र महिलांनाच नियमितपणे लाभ मिळणे सुनिश्चित करणे.
• लाभ थांबणार नाही: ज्या महिला e-KYC पूर्ण करतील, त्यांचे मासिक ₹1,500/- चे अनुदान नियमितपणे सुरू राहील. e-KYC न केल्यास लाभ बंद होऊ शकतो.
• सरकारी नियमांचे पालन: आधार (आर्थिक आणि इतर अनुदाने, लाभ आणि सेवांचे लक्ष्यित वितरण) अधिनियम, 2016 च्या कलम 7 नुसार, सरकारी योजनांचा लाभ घेण्यासाठी आधार प्रमाणीकरण करणे बंधनकारक आहे.
• डेटा सुरक्षा: लाभार्थ्यांचा डेटा अधिक सुरक्षित आणि प्रमाणित ठेवणे.

भाग 2: e-KYC साठी आवश्यक कागदपत्रे आणि माहिती

e-KYC प्रक्रियेसाठी तुम्हाला कोणत्याही सरकारी कार्यालयात जाण्याची किंवा जास्त कागदपत्रे सादर करण्याची गरज नाही. तुमच्याकडे खालील गोष्टी तयार असणे आवश्यक आहे:

A. तांत्रिक आवश्यकता:

1. स्मार्टफोन किंवा संगणक: इंटरनेट कनेक्टिव्हिटीसह (Internet Connectivity).
2. आधार-लिंक केलेला मोबाईल क्रमांक: लाभार्थ्याचा आधार कार्ड ज्या मोबाईल क्रमांकाशी लिंक आहे, तो मोबाईल क्रमांक कार्यरत असणे आणि OTP प्राप्त करण्यासाठी उपलब्ध असणे आवश्यक आहे.
3. पती/वडिलांचा आधार-लिंक केलेला मोबाईल क्रमांक: दुसऱ्या टप्प्यातील प्रमाणीकरणासाठी आवश्यक.

B. आवश्यक माहिती/कागदपत्रे:

भाग 3: ‘लाडकी बहीण’ e-KYC ची संपूर्ण ऑनलाईन प्रक्रिया (Step-by-Step A to Z Process)

e-KYC प्रक्रिया अत्यंत सोपी आणि कमी वेळात पूर्ण होणारी आहे. यासाठी तुम्ही अधिकृत वेबसाइटचा वापर करू शकता.

पायरी 1: अधिकृत वेबसाइटला भेट देणे (Accessing the Portal)

1. तुमच्या मोबाईलमधील इंटरनेट ब्राउझर (उदा. Chrome, Firefox) उघडा.
2. ‘मुख्यमंत्री-माझी लाडकी बहीण’ योजनेच्या अधिकृत संकेतस्थळाला भेट द्या:

    

   $$\text{[https://ladakibahin.maharashtra.gov.in/](https://ladakibahin.maharashtra.gov.in/)}$$
3. वेबसाइट उघडल्यावर, होमपेजवर तुम्हाला ‘e-KYC’ किंवा ‘लाभार्थी ई-केवायसी प्रक्रिया पूर्ण करण्यासाठी येथे क्लिक करा’ असा पर्याय/बॅनर दिसेल. त्यावर क्लिक करा.

पायरी 2: लाभार्थी महिलेचे आधार प्रमाणीकरण (Aadhaar Authentication – Beneficiary)

1. तुमच्यासमोर e-KYC चा फॉर्म उघडेल.
2. लाभार्थी महिलेचा आधार क्रमांक (Aadhaar Number): हा क्रमांक अचूकपणे दिलेल्या रकान्यात भरा.
3. पडताळणी संकेतांक (Captcha Code): स्क्रीनवर दिसणारा Captcha Code (अंक आणि अक्षरे) काळजीपूर्वक भरा.
4. संमती (Consent): ‘मी आधार प्रमाणीकरणासाठी संमती देत आहे’ किंवा तत्सम मजकुरासमोरील बॉक्सवर (Checkbox) क्लिक करून तुमची संमती दर्शवा.
5. OTP पाठवा (Send OTP): या बटणावर क्लिक करा.
6. OTP प्राप्त करणे आणि भरणे: तुमच्या आधारशी लिंक असलेल्या मोबाईल क्रमांकावर 6-अंकी OTP येईल. हा OTP ‘OTP’ रकान्यात भरा.
7. OTP पडताळणी: ‘Verify OTP’ (ओटीपी पडताळणी करा) या बटणावर क्लिक करा.
   • (टीप: जर तुमचा आधार क्रमांक योजनेच्या पात्र यादीत असेल, तर OTP पडताळणी यशस्वी होईल आणि तुम्ही पुढील टप्प्यावर जाल.)

पायरी 3: पती/वडिलांचे आधार प्रमाणीकरण (Aadhaar Authentication – Husband/Father)

योजनेच्या नियमांनुसार कुटुंबाची ओळख आणि माहितीची पडताळणी करण्यासाठी हा टप्पा आवश्यक आहे.

1. पती/वडिलांचा आधार क्रमांक: दिलेल्या रकान्यात पती/वडिलांचा आधार क्रमांक भरा.
2. पडताळणी संकेतांक (Captcha Code): Captcha Code पुन्हा भरा.
3. संमती (Consent): पुन्हा संमती दर्शवा.
4. OTP पाठवा (Send OTP): क्लिक करा.
5. OTP प्राप्त करणे आणि भरणे: पती/वडिलांच्या आधारशी लिंक असलेल्या मोबाईल क्रमांकावर आलेला OTP भरा.
6. OTP पडताळणी: ‘Verify OTP’ (ओटीपी पडताळणी करा) बटणावर क्लिक करून पडताळणी पूर्ण करा.

पायरी 4: अतिरिक्त माहिती आणि स्व-प्रमाणन (Declaration and Additional Details)

माहितीची पडताळणी यशस्वी झाल्यावर, तुम्हाला काही अतिरिक्त माहिती आणि घोषणांची पूर्तता करावी लागेल:

1. जात प्रवर्ग (Caste Category): तुमचा योग्य जात प्रवर्ग निवडा.
2. माहितीची पडताळणी: स्क्रीनवर तुमची काही मूलभूत माहिती (उदा. नाव, पत्ता) दिसेल. ही माहिती योग्य असल्याची खात्री करा.
3. घोषणा/प्रमाणन (Declaration): अर्ज करताना तुम्ही ज्या बाबी प्रमाणित केल्या होत्या, त्या पुन्हा एकदा प्रमाणित कराव्या लागतील. यामध्ये खालील महत्त्वाच्या बाबींचा समावेश असतो:
   • कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2.5 लाख पेक्षा कमी आहे.
   • कुटुंबात चारचाकी वाहन (ट्रॅक्टर वगळता) नाही.
   • कुटुंबात कोणीही शासकीय/निमशासकीय सेवेत नाही.
   • लाभार्थी महिला स्वतः किंवा कुटुंबातील सदस्य आयकर (Income Tax) भरत नाही.
   • कुटुंबात 5 एकरपेक्षा जास्त जमीन नाही.
   • या सर्व अटींची पूर्तता करत असल्याची ‘मी प्रमाणित करते’ या पर्यायावर क्लिक करून तुमची संमती दर्शवा.

पायरी 5: e-KYC प्रक्रिया पूर्ण करणे (Final Submission)

1. सर्व माहिती अचूक भरल्यानंतर आणि घोषणांना सहमती दिल्यानंतर, ‘Submit’ (सादर करा) किंवा ‘e-KYC पूर्ण करा’ या बटणावर क्लिक करा.
2. तुमची e-KYC प्रक्रिया यशस्वीरित्या पूर्ण झाल्याचा संदेश (Success Message) स्क्रीनवर दिसेल.
3. तुम्ही या संदेशाचा स्क्रीनशॉट किंवा प्रिंट काढून भविष्यातील संदर्भासाठी ठेवू शकता.

भाग 4: e-KYC दरम्यान येणाऱ्या सामान्य समस्या आणि उपाय

भाग 5: महत्वाचे आणि वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQs)

• प्रश्न: e-KYC करण्याची शेवटची मुदत काय आहे?
  • उत्तर: शासनाकडून ही मुदत वेळोवेळी जाहीर केली जाते. महिला व बालविकास मंत्री आदिती तटकरे यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, सर्व लाभार्थी महिलांनी दिलेली मुदत संपण्यापूर्वी ही प्रक्रिया पूर्ण करणे आवश्यक आहे. दरवर्षी जून महिन्यात e-KYC करण्याची तरतूद आहे.
• प्रश्न: मोबाईल क्रमांक आधारशी लिंक नसेल तर e-KYC होईल का?
  • उत्तर: नाही. ही प्रक्रिया पूर्णपणे OTP आधारित आहे. e-KYC साठी आधारशी लिंक असलेला मोबाईल क्रमांक असणे अतिशय अनिवार्य आहे.
• प्रश्न: ही प्रक्रिया पूर्णपणे मोफत आहे का?
  • उत्तर: होय, e-KYC करण्याची प्रक्रिया पूर्णपणे मोफत आहे. त्यासाठी कोणालाही पैसे देण्याची गरज नाही.
• प्रश्न: e-KYC नंतर काही पावती (Receipt) मिळते का?
  • उत्तर: यशस्वीरित्या e-KYC पूर्ण झाल्यावर स्क्रीनवर ‘यशस्वी’ (Success) असा संदेश येतो. तुम्ही त्याचा स्क्रीनशॉट पुरावा म्हणून ठेवू शकता.

निष्कर्ष (Conclusion)

‘मुख्यमंत्री-माझी लाडकी बहीण’ योजनेतील सर्व लाडक्या बहिणींसाठी e-KYC ही अत्यंत महत्त्वाची आणि बंधनकारक प्रक्रिया आहे. योजनेतील तुमचे आर्थिक लाभ नियमितपणे सुरू ठेवण्यासाठी आणि सरकारला योग्य लाभार्थ्यांपर्यंत पोहोचण्यास मदत करण्यासाठी ही प्रक्रिया लवकरात लवकर, अचूक माहिती भरून आणि आधार-आधारित OTP वापरून पूर्ण करावी. ही प्रक्रिया अत्यंत सोपी असून, सांगितलेल्या सर्व पायऱ्या आणि कागदपत्रे वापरून तुम्ही केवळ काही मिनिटांत ही पडताळणी पूर्ण करू शकता.

(टीप: दोन हजार शब्दांची मर्यादा पूर्ण करण्यासाठी विषयाचे सर्व आवश्यक आणि तपशीलवार भाग येथे समाविष्ट केले आहेत. e-KYC प्रक्रियेतील अचूक टप्पे आणि मजकूर शासकीय वेबसाइटनुसार किंचित बदलू शकतो, म्हणून वेबसाइटवर दिलेल्या सूचनांचे काळजीपूर्वक पालन करणे आवश्यक आहे.)